Cả thế giới loay hoay trước tình hình giá dầu thô tăng vọt ngày 01/03/2022

T4, 23/03/2022, 14:03 (GMT+7)

Giá dầu thô ngọt nhẹ WTI của Mỹ tăng 4,48% lên 95,69 USD/thùng vào lúc 4h20 (giờ Việt Nam) ngày 1/3. Giá dầu thô Brent giao tháng 5 cũng tăng 4,1% lên 97,96 USD/thùng.

Giá dầu thô ngọt nhẹ WTI của Mỹ tăng 4,48% lên 95,69 USD/thùng vào lúc 4h20 (giờ Việt Nam) ngày 1/3. Giá dầu thô Brent giao tháng 5 cũng tăng 4,1% lên 97,96 USD/thùng. 

Giá dầu thô tăng vọt trong phiên giao dịch ngày thứ Hai (28/2), sau khi các đồng minh phương Tây áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Nga và chặn một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu, điều có thể gây ra gián đoạn nghiêm trọng đối với hoạt động xuất khẩu dầu của nước này.

Chốt phiên giao dịch, giá dầu thô Brent tăng 3,41% lên 97,26 USD/thùng. Giá hợp đồng giao tháng 3 còn tăng 3,1% lên 100,99 USD, sau khi lên tới 105,07 USD vào đầu phiên. 

1. Lý do cho sự tăng vọt ở giá dầu thô thế giới

Chưa cần đến cuộc xung đột chính trị giữa Nga và Ukraine, giá dầu thô đã có xu hướng tăng mạnh trong năm nay, phần lớn là do nguồn cung không theo kịp nhu cầu.

Các công ty dầu mỏ phương Tây, một phần chịu áp lực từ các nhà đầu tư và các nhà hoạt động môi trường, đang khoan dầu ít hơn so với trước đại dịch để kìm hãm sự gia tăng nguồn cung. Tại Mỹ, số lượng các giàn khoan dầu đá phiến mới hoạt động lại khoảng 70% so với trước đại dịch.

Ở những nước khác như Ecuador, Kazakhstan và Libya, thiên tai và bất ổn chính trị đã hạn chế sản lượng trong những tháng gần đây.

Nguồn cung dầu đang thiếu hụt trên toàn cầu. Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ và các đối tác (OPEC+) dù cam kết tăng nguồn cung ở mức 400.000 thùng/ngày, nhưng mức tăng chỉ đạt 150.000 thùng/ngày vào tháng 1 vừa qua. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), đến hết tháng 1 vừa qua, dự trữ dầu thô của 38 quốc gia thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) chỉ còn khoảng 2,7 tỷ thùng, thấp nhất trong vòng 7 năm qua.

Trong khi đó, nhu cầu dầu tăng mạnh từ các nền kinh tế khi các nước thực hiện chiến dịch mở cửa trở lại, phục hồi kinh tế hậu đại dịch. Nhiều quốc gia tiếp tục nới lỏng kiểm soát, khôi phục các hoạt động kinh tế, đặc biệt là các hoạt động sản xuất, vận tải, du lịch, hàng không…

Đối với hành vi sử dụng phương tiện giao thông sau dịch, do lo ngại phải tiếp xúc với virus lây nhiễm, nhiều người đang chọn lái xe thay vì sử dụng các phương tiện giao thông công cộng. Điều này cũng là một yếu tố khiến nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm xăng dầu tăng cao.

"Nhu cầu dầu tại châu Á nói chung đang ở rất gần mức trước đại dịch. Nhu cầu tại Trung Quốc thậm chí còn cao hơn mức độ trước đại dịch", ông Amin Nasser, Giám đốc điều hành Công ty Xăng dầu và khí đốt tự nhiên Saudi Arabia, cho biết.

Bên cạnh đó, tình hình chính trị căng thẳng giữa Nga và Ukraine càng tạo nên một cú hích lớn đẩy giá dầu thô thế giới vượt ngưỡng 100USD/thùng

Nga đang phải đối mặt với sự gián đoạn nghiêm trọng trong hoạt động xuất khẩu của tất cả mặt hàng từ dầu mỏ đến ngũ cốc, sau khi các quốc gia phương Tây áp đặt thêm biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Moscow và cắt một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.

Nga là một mắt xích đặc biệt quan trọng trong chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu, sản xuất khoảng 10 triệu thùng dầu mỗi ngày, tương đương khoảng 10% nhu cầu tiêu thụ dầu thế giới. Vậy nên bất kỳ sự gián đoạn nguồn cung nào tại Nga cũng có khả năng làm biến dạng chuỗi cung ứng năng lượng toàn cầu. 

2. Ảnh hưởng của việc tăng giá dầu thô tới thị trường Việt Nam

Giá dầu thô tăng cao kéo theo giác các thành phẩm từ dầu thô như xăng dầu, khí đốt tăng cao. Do đó các lĩnh vực, ngành sử dụng nhiều xăng dầu như vận tải, hàng không, đánh bắt thuỷ sản chịu ảnh hưởng rất lớn. Riêng lĩnh vực vận tải, chi phí xăng dầu là 35-40%.

Còn với các doanh nghiệp lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, lọc hoá dầu, kết quả kinh doanh cũng bị ảnh hưởng. Báo cáo về triển vọng ngành dầu khí của SSI Research chỉ ra, giá dầu tăng quá cao sẽ tác động trực tiếp tới doanh thu, hàng tồn kho và biên lợi nhuận... của nhóm doanh nghiệp này. Riêng chỉ có các công ty sản xuất và thăm dò dầu khí có thể được hưởng lợi.

Ngoài tác động trực tiếp đẩy giá thành sản phẩm, giá xăng dầu tăng tạo áp lực lên lạm phát, trong bối cảnh Việt Nam đang mở cửa trở lại và trên đà phục hồi kinh tế sau thời gian ảnh hưởng từ dịch bệnh. Dự báo, lạm phát tăng khoảng 4%, các thị trường mới nổi tăng gần 6%. Việt Nam là nền kinh tế mở nên chịu tác động rất mạnh, áp lực lớn đối với công tác điều hành giá. 

Tuy nhiên, theo tiến sỹ Nguyễn Thanh Bình, Trưởng khoa Kinh tế, Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mặc dù giá xăng dầu lên cao sẽ làm gia tăng tỷ lệ lạm phát, nhưng không quá quan ngại. Bởi, nền kinh tế trong quý 1/2022 vẫn được kỳ vọng sẽ khởi sắc rất mạnh với cách tiếp cận mới trong phòng chống dịch bệnh và các nguồn lực khác.

3. Nỗ lực hạ nhiệt giá dầu thế giới

Lo ngại về lạm phát và tác hại mà nó có thể gây ra đối với các đồng minh Châu  Âu, thị trường dầu toàn cầu và người tiêu dùng Mỹ, Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố các lệnh trừng phạt mới mà không bao gồm bất kỳ lệnh trừng phạt nào liên quan đến năng lượng – bánh mì và bơ của Nga; đồng thời kêu gọi các nước tiêu thụ dầu lớn trên thế giới cùng chung tay giải phóng dầu từ kho dự trữ dầu thô chiến lược của mình.

Nhiều nước đã lên phương án đảm bảo nguồn cung và bình ổn giá. Hôm 25-2, Hãng tin Bloomberg cho biết Hàn Quốc sẵn sàng hành động ngay nếu xung đột Nga - Ukraine làm gián đoạn nguồn cung năng lượng, trong đó có dùng kho dự trữ dầu chiến lược và tìm nguồn cung thay thế.

Trong khi đó, Nhật và Úc cho biết sẵn sàng phối hợp với các nước thành viên khác của IEA để mở kho dự trữ dầu của họ nếu nguồn cung toàn cầu bị ảnh hưởng do xung đột Nga - Ukraine.

IEA cũng cho biết các nước thành viên của họ hiện sẵn sàng phối hợp hành động để đảm bảo các thị trường dầu mỏ trên toàn cầu đủ nguồn hàng. Theo IEA, tổng dự trữ dầu ở các nước thành viên IEA là gần 4,16 tỉ thùng (tính đến cuối tháng 12-2021), trong đó có 1,5 tỉ thùng dầu trong kho dự trữ khẩn cấp của các chính phủ.

Trong khi đó, Diễn đàn Năng lượng quốc tế (IEF) đang nỗ lực bình ổn thị trường năng lượng thông qua đối thoại giữa nhà sản xuất và bên mua.

Xem thêm: LOGIGO - Ứng dụng thông minh dành riêng cho phương tiện của bạn

Thảo Nguyên

Từ khóa:

Giá dầu,

Nga,

Ukraine,

tăng giá